Ադրբեջանն ու Ուզբեկստանն իրենց տարածաշրջաններում զարգացման մեծ ներուժ ունեն, ինչը երկու երկրներին փոխկապակցում է, ասել է փորձագետը։
ԲԱՔՈՒ, 31 հուլիսի – Sputnik. Ուզբեկստանը կարող է օգտագործել Ադրբեջանի տարանցիկ ներուժը՝ ապահովելու իր ապրանքների կայուն տարանցումը եվրոպական ուղղությամբ, ինչը թույլ կտա ուզբեկ արտադրողներին մեծացնել արտադրությունը, կարծում է քաղաքագետ Թոֆիգ Աբբասովը։
Հիշեցնենք, որ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի՝ Ուզբեկստան կատարած նշանակալից այցի ընթացքում ստորագրվել են մի շարք կարևոր փաստաթղթեր, այդ թվում՝ ռազմավարական գործընկերության խորացման մասին հռչակագիրը, որը պետության ղեկավարը, ուզբեկ իր գործընկեր Շավքաթ Միրզիյոևի հետ բանակցություններից հետո, անվանել է. երկու երկրների համատեղ գործունեության ճանապարհային քարտեզ»։
Բացի այդ, ստորագրվել է ութ փաստաթուղթ՝ աշխատանքի և սոցիալական պաշտպանության ոլորտում փոխըմբռնման հուշագիր; Փոխըմբռնման հուշագիր կապի և տեղեկատվական և հաղորդակցական տեխնոլոգիաների ոլորտում. Համաձայնագիր բույսերի կարանտինի և պաշտպանության ոլորտում համագործակցության մասին. արդյունաբերական սեփականության պաշտպանության ոլորտում համագործակցության համաձայնագիր. միջազգային ճանապարհային երթևեկության մասին համաձայնագիր; ռազմական համագործակցության մասին համաձայնագիր; Անօրինական միգրացիայի դեմ պայքարում համագործակցության համաձայնագիր. և արդյունաբերական համագործակցության մասին համաձայնագիր։
«Տասնյակ նոր նախագծեր են մշակվում հանքարդյունաբերության, նավթաքիմիայի, դեղագործության, շինանյութերի արտադրության, պատրաստի տեքստիլի, սննդի, ոսկերչության, գինեգործության ոլորտներում»,- ասել է Միրզիյոևը։
Համագործակցության մեկ այլ ռազմավարական ուղղություն էր տրանսպորտային հաղորդակցության զարգացումը։ Կողմերը պայմանավորվել են զարգացնել նոր միջանցքներ, ավելացնել մուլտիմոդալ փոխադրումները, բարենպաստ պայմաններ ստեղծել տրանսպորտային ձեռնարկությունների համար։ Ղեկավարները պայմանավորվել են նաև ակտիվացնել համագործակցությունը ռազմատեխնիկական ոլորտում։
Նախագահներ Ալիևն ու Միրզիյոևը պայմանավորվել են ևս մեկ հանդիպում կազմակերպել այս տարվա նոյեմբերին Սամարղանդում՝ Ֆիզուլիի և Նավոյի ոտանավորների համար մուղամի և մակոմի համատեղ համերգի շրջանակում։
Համագործակցություն նավթի և գազի ոլորտում
Ադրբեջանի պետական նավթային ընկերությունը (SOCAR) և «Ուզբեկնեֆտեգազը» պայմանավորվել են ընդլայնել համագործակցությունը նավթի և գազի ոլորտում՝ ստորագրելով համապատասխան ճանապարհային քարտեզ։
Ադրբեջանական նավթային ընկերության այն ժամանակվա նախագահի պաշտոնակատար Ռովշան Նաջաֆի Տաշքենդ կատարած այցի ընթացքում կողմերը քննարկել են նավթագազային ոլորտում համագործակցության և նախագծերի համատեղ իրականացման հեռանկարները։
Ընկերությունները պայմանավորվել են նաև ակտիվացնել աշխատանքը Դուբայում առևտրի տուն բացելու ուղղությամբ, ինչը թույլ կտա երկու կողմերին ավելի ակտիվ մուտք գործել նոր շուկաներ։
Հանդիպման արդյունքում որոշվել է փորձի փոխանակում կատարել SOCAR-ի հետ պետական-մասնավոր համագործակցության հիման վրա վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների արտադրության խոշոր նախագծերի նախապատրաստման և իրականացման և համապատասխան մրցույթների անցկացման ուղղությամբ։
Բացի այդ, կողմերը նշել են Ադրբեջանում ածխաջրածինների համատեղ հետախուզման և արտադրության ներուժը։
Գյուղատնտեսության ոլորտում կապերի ընդլայնում
Ադրբեջանի և Ուզբեկստանի գյուղատնտեսական գերատեսչությունները Տաշքենդում ստորագրել են ագրոարդյունաբերական համալիրի (AIC) ոլորտում համագործակցության «ճանապարհային քարտեզ» Թյուրքալեզու պետությունների կազմակերպության գյուղատնտեսության նախարարների առաջին հանդիպման շրջանակում:
Փաստաթուղթը նախատեսում է երկրների միջև փորձի փոխանակում գյուղատնտեսության ապահովագրության, ագրոարդյունաբերական համալիրի թվայնացման, գյուղատնտեսության ոլորտի պետական աջակցության մեխանիզմի, ինչպես նաև սերմնաբուծության և սերմնաբուծության ոլորտում համատեղ ձեռնարկության ստեղծման ուղղությամբ: մի շարք այլ ծրագրերի իրականացում։
Օդային կամուրջ երկու երկրների միջև
Հուլիսի 25-ից Ադրբեջանի ավիաընկերությունը (AZAL) Բաքվից Ուզբեկստանի մայրաքաղաք շաբաթական ուղիղ չվերթների թիվը հասցրել է երեքի՝ երկուշաբթի, չորեքշաբթի և շաբաթ օրերին։
եռակողմ հայտարարություն
Ադրբեջանը, Ուզբեկստանը և Թուրքիան ծրագրում են ստորագրել եռակողմ հռչակագիր։ Փաստաթուղթը կներկայացվի երեք երկրների արտաքին գործերի, էկոնոմիկայի եւ տրանսպորտի նախարարությունների ղեկավարների հանդիպման մասնակիցներին, որը տեղի կունենա օգոստոսի 2-ին Տաշքենդում։
Հանդիպմանը Ադրբեջանը կներկայացնեն արտաքին գործերի նախարար Ջեյհուն Բայրամովը, ինչպես նաև կառավարության տնտեսական բլոկի նախարարները։
Նշենք, որ հունվար-հունիսին Ադրբեջանի եւ Ուզբեկստանի միջեւ ապրանքաշրջանառությունը կազմել է 83.7 մլն դոլար։
Համագործակցության հաստատումը համապատասխանում է ժամանակակից իրողություններին
Քաղաքագետ Թոֆիգ Աբբասովը հիշեցրեց, որ Ուզբեկստանը բնակչության թվով Կենտրոնական Ասիայի ամենամեծ երկիրն է, իսկ խորհրդային տարիներին Տաշքենդն էր տարածաշրջանի առանցքային քաղաքը, քանի որ այն ուներ մեծ գիտատեխնիկական ներուժ, և կար. մշակութային լայն շերտ։
«Երկու երկրներն էլ բավականին լավ գիտեն միմյանց. խորհրդային ժամանակներից մենք ունեցել ենք լավ, խրախուսող մշակութային, քաղաքակրթական կապեր, եղբայրական հարաբերություններ։ Մշակույթների, պատմության, կրոնի ընդհանրությունը՝ այս ամենը դեռ ձեռնտու է մեր համագործակցությանը»,- ասել է Աբբասովը։
Նա նշել է, որ ինչպես Ադրբեջանն է Հարավային Կովկասի տարածաշրջանի հիմնական երկիրն է, այնպես էլ Ուզբեկստանը Կենտրոնական Ասիայի տարածաշրջանի գլխավոր երկիրն է։
«Երկու երկրներն էլ ունեն զարգացման բարձր ներուժ, ինչը մեզ շատ մտերիմ է դարձնում։ Ե՛վ Ադրբեջանը, և՛ Ուզբեկստանը հեռանում են ռեսուրսների վրա հիմնված տնտեսությունից դեպի ինտելեկտուալ, բարձր տեխնոլոգիական տնտեսություն: Մենք ընդհանուր առաջնահերթություններ ու շահեր ունենք, և որ ամենակարեւորն է՝ զգում ենք միմյանց ուսը։ Սոցիալ-տնտեսական համալիրի մեր գրեթե ողջ ակտիվը»,- պարզաբանեց քաղաքագետը։
Նրա խոսքով, Թուրքիայի, Ադրբեջանի և Ուզբեկստանի միջև համագործակցության հաստատումը համապատասխանում է ժամանակակից տնտեսական իրողություններին. «Անկարան շահագրգռված է ընդհանուր շուկայի ստեղծմամբ»։
Խոսակցությունը ռազմաքաղաքական դաշինք ստեղծելու մասին չէ, ընդհակառակը, տնտեսական նոր մեխանիզմներ են ստեղծվում առավել արդյունավետ փոխգործակցության համար, ասել է Աբբասովը՝ հիշեցնելով, որ այսօր Ադրբեջանը մեծ նշանակություն է տալիս բեռնափոխադրումների միջոցով ապահովելուն։
«Այս առումով մեղք կլինի չօգտվել երկաթուղային, ավտոմոբիլային և ծովային հաղորդակցությունների միասնական ցանց ստեղծելու և Միջին միջանցքով (Տրանսկասպյան միջազգային տրանսպորտային երթուղի) կայուն ու անխափան բեռնափոխադրումներ հաստատելու հնարավորությունից։ փակվում է բոլոր թյուրքական պետությունների վրա և անցնում Ադրբեջանի ու Թուրքիայի միջով մինչև Եվրոպա»,- ասում է փորձագետը։
Նրա խոսքով, ցամաքային և ջրային երաշխավորված կապի առկայությունը իրական նախապատվություն է, որը լրացուցիչ արտահանման հնարավորություններ է տալիս ուզբեկ արտադրողներին և թույլ է տալիս ավելացնել արտադրությունը։