Ղրիմի դաշնային համալսարանի գիտնականները տնկել են բույսերի միկրոբազմացման արդյունքում ստացված թզի երկու հազար տնկիներ և կդնեն թզի այգի։ Ծրագիրն իրականացվում է ընտրության և տնկարանների կենտրոնի և «Գիտություն և համալսարաններ» ազգային ծրագրի շրջանակներում: Այս մասին հայտարարել է KFU-ի բույսերի միկրոկլոնային բազմացման լաբորատորիայի ղեկավար Լավր Կրյուկովը։
«Մեր պլանտացիայի հումքը վերցրեցինք, բույսերը բերեցինք լաբորատորիա և տեղադրեցինք հատուկ սննդարար միջավայրում: Կախված բույսերի տեսակից և բազմազանությունից՝ այս միջավայրերի համար ընտրվում են տարբեր սննդանյութեր։ Հիմնական բանը, որն օգտագործվում է՝ միկրո և մակրոաղեր, վիտամիններ, հորմոններ և ածխաջրեր՝ սախարոզա, մալթոզ և այլն: Որոշ բույսեր մենք մշակում ենք պինդ սննդարար միջավայրերի վրա, իսկ որոշները՝ հեղուկի: Վերջինիս համար մենք օգտագործում ենք բիոռեակտոր՝ սնուցող միջավայրով անոթ, որտեղ բույսն ընդունում է անհրաժեշտ նյութերն ու օդը»,- ասում է KFU-ի առաջադեմ գիտական և տեխնոլոգիական զարգացման կենտրոնի մասնագետ Լավր Կրյուկովը:
Այսպիսով, օգտագործելով միկրոկլոնային բազմացման մեթոդը, գիտնականները ստացել են երկու հազար սածիլ բույսի միայն տասը ճյուղերից։ Այժմ սածիլներն արդեն ընտելացվել են և ադապտացիոն ջերմոցում փոխպատվաստվել են հողի մեջ։
«Ադապտացիոն ջերմոցում բույսերը ընտելանում են բնական եղանակային պայմաններին, քանի որ in vitro համակարգում նրանք աճում էին վերահսկվող միջավայրում: Այստեղ ջերմաստիճանը տատանվում է +5°C-ից +25°C։ Իսկ ոռոգումը կատարվում է շաբաթը մեկ անգամ»,- ասաց KFU ագրոտեխնոլոգիական ակադեմիայի դոցենտ Կոնստանտին Իվանչենկոն։
Փորձագետի խոսքով՝ Ղրիմի հարավային ափին թուզ աճեցնելու լավագույն պայմաններն են։ Հենց այնտեղ՝ Ֆորոսում, գտնվում է KFU-ի մերձարևադարձային պտղատու մշակաբույսերի սելեկցիոն և տնկարանային կենտրոնի փորձարարական դաշտը, որտեղ հիմնվելու է թզի այգի։ Սածիլները ջերմոցում կմնան մինչև ուշ գարնան կեսերը։
Բացի այդ, 2023 թվականին KFU-ի մասնագետները նախատեսում են թուզ ավելացնել բուծման ձեռքբերումների գրանցամատյանում։ Դրա համար նրանք չորս տարի շարունակ հետազոտություններ են անցկացրել մերձարևադարձային մշակույթի վերաբերյալ. վերլուծել են համալսարանի տնկարկներում արդեն աճող ծառերի բերքատվությունը և դրանց պտուղների որակը:
Գիտնականները նոր տնկիներից առաջին բերքը կհավաքեն երկու-երեք տարի հետո, իսկ արդյունաբերականը կանխատեսվում է հինգ տարի հետո։